Πώς λειτουργεί η τεχνολογία

Στις μέρες μας, το κινητό μας χρησιμεύει για πολλά πράγματα: για τηλεφωνήματα, για αποστολή μηνυμάτων, email και φωτογραφιών, αλλά και για αγορές, τραπεζικές συναλλαγές, για να μοιραστούμε πληροφορίες, μουσική, γνώση και αρχεία.

Τα κινητά μας τηλέφωνα χρησιμοποιούν ραδιοκύματα για να τα κάνουν όλα αυτά. Σε αυτήν την ενότητα, εξηγούμε πώς λειτουργεί η συσκευή κινητού τηλεφώνου, γιατί τα κινητά τηλέφωνα χρειάζονται κεραίες και τι είναι τα ραδιοκύματα.

Τι είναι τα ραδιοκύματα;

Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία είναι αόρατα και υπάρχουν παντού στο περιβάλλον μας. Μπορούν να προκύψουν από φυσικές πηγές, όπως πχ από τον ήλιο - ή από τεχνητές πηγές, όπως συμβαίνει με την καθημερινή χρήση ηλεκτρισμού στο σπίτι και στο γραφείο.

Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία δεν είναι όλα ίδια. Είναι μέρος ενός ευρύτερου φάσματος και χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, ανάλογα με την ισχύ της ενέργειας που εμπεριέχουν: την ιονίζουσα και τη μη ιονίζουσα ακτινοβολία.

Τα αποτελέσματα της έκθεσης ενός ανθρώπινου σώματος σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία ποικίλουν, ανάλογα με το είδος της ακτινοβολίας που εκπέμπεται. Η ιονίζουσα ακτινοβολία μπορεί να βλάψει τη δομή των κυττάρων, ενώ η μη ιονίζουσα ακτινοβολία έχει κυρίως θερμικό αποτέλεσμα. Η θερμότητα από τη μη ιονίζουσα ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει άμεση βλάβη εάν είναι πολύ δυνατή. Για παράδειγμα, η θερμότητα από ηλεκτρική φλόγα μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα. Εντούτοις, δεν έχει αποδειχτεί ότι ενδέχεται να προκληθούν οποιεσδήποτε ασθένειες ή παθήσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.

Οι κανονισμοί που εφαρμόζονται για την προστασία των ανθρώπων από την ακτινοβολία διαφέρουν, ανάλογα με τη συχνότητα ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται.

Οι Αρχές, συμπεριλαμβανομένου και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), συμφωνούν ότι μέχρι σήμερα, με βάση όλα τα στοιχειά που έχουν συγκεντρωθεί, δεν φαίνεται να προκαλείται κανένα βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο επιβλαβές σύμπτωμα στην ανθρώπινη υγεία εξαιτίας της έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία που παράγονται από ραδιοκύματα κινητών συσκευών και σταθμούς βάσης που λειτουργούν εντός των καθορισμένων επιτρεπόμενων ορίων.

Όπως φαίνεται στο σχεδιάγραμμα που ακολουθεί, το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα κυμαίνεται από την περιοχή υπεριώδους ακτινοβολίας και ορατού φωτός όπου εμπίπτουν οι ακτίνες γάμμα και οι ακτίνες Χ και εκτείνεται στο άλλο άκρο (χαμηλές συχνότητες), όπου εμπίπτουν τα ραδιοκύματα, οι γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και στα στατικά ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία.

Ένα παράδειγμα ιονίζουσας ακτινοβολίας είναι οι ακτινογραφίες, οι οποίες είναι σημαντικές για τις ιατρικές διαγνώσεις και ρυθμίζονται αυστηρά. Τα άτομα που εργάζονται και έχουν συχνή επαφή με ακτινογραφίες προστατεύονται για να διασφαλίσουν ότι δεν τυγχάνουν υπερβολικής έκθεσης.

Πολλές ηλεκτρικές συσκευές, όταν χρησιμοποιούνται είναι συνδεδεμένες με ηλεκτρισμό και εκπέμπουν μη ιονίζουσα ακτινοβολία. Μερικά παραδείγματα είναι οι οικιακές συσκευές, τα κινητά τηλέφωνα, οι δρομολογητές WiFi, οι φούρνοι μικροκυμάτων.

Το κινητό μας χρησιμοποιεί μη ιονίζοντα ραδιοκύματα για να μεταδώσει τα σήματα κλήσης, γραπτών μηνυμάτων ή ψηφιακών δεδομένων, από τη μία συσκευή στην άλλη.

Σχεδιάγραμμα ηλεκτρομαγνητικού φάσματος

Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία στη ζωή μας

Οι περισσότερες οικιακές ηλεκτρικές συσκευές που χρησιμοποιούμε καθημερινά, παράγουν ηλεκτρομαγνητικά πεδία όταν βρίσκονται σε χρήση: από τα ψυγεία, τα σεσουάρ μαλλιών και τις τοστιέρες μέχρι τους υπολογιστές, τους φούρνους μικροκυμάτων και την ασύρματη τεχνολογία (όπως είναι το WiFi, τα τηλεχειριστήρια και τα κινητά τηλέφωνα). Αυτές οι συσκευές παράγουν ή χρησιμοποιούν συχνότητες που εμπίπτουν στην κατηγορία της μη ιονίζουσας ακτινοβολίας.

Η ασύρματη τεχνολογία υπόκειται στις διεθνείς οδηγίες που καθορίζονται από τη Διεθνή Επιτροπή Προστασίας από τη Μη Ιονίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP).

Πώς διαφέρουν οι ραδιοσυχνότητες μεταξύ τους;

Τα ραδιοκύματα «δονούνται» σε διαφορετικές συχνότητες, γεγονός που τα καθιστά χρήσιμα για διαφορετικές εφαρμογές.

Οι διαφορετικές συχνότητες που χρησιμοποιούν τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας σε κάθε χώρα, δημοπρατούνται από το κράτος και αγοράζονται από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας για να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται οι πελάτες τους.

Η κατανομή παγκόσμιων ραδιοσυχνοτήτων και δορυφορικών τροχιών συντονίζεται από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) - ένα εξειδικευμένο σώμα των Ηνωμένων Εθνών.

Το ραδιοφάσμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαφορετικούς λόγους και από διαφορετικές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των κινητών και ασύρματων ευρυζωνικών επικοινωνιών, των θαλάσσιων υπηρεσιών, των αεροναυτικών επικοινωνιών και πλοήγησης, της τηλεοπτικής και ηχητικής μετάδοσης, της ραδιοπλοήγησης και των δορυφορικών συστημάτων, των επικοινωνιών έκτακτης ανάγκης και ανακούφισης από καταστροφές, των έξυπνων συστημάτων μεταφοράς και των συστημάτων παρακολούθησης της κλιματικής αλλαγής.

Ο Διεθνής Κατάλογος Ραδιοσυχνοτήτων (Master International Frequency Register, MIFR) της ITU καταγράφει τη χρήση του ραδιοφάσματος από ραδιοφωνικούς σταθμούς παγκοσμίως για την παροχή διεθνούς αναγνώρισης και προστασίας από παρεμβολές σήματος. Η ITU αναπτύσσει, επίσης, τα τεχνικά πρότυπα που διασφαλίζουν την απρόσκοπτη σύνδεση δικτύων και τεχνολογιών.

Πηγές ενημέρωσης

Διεθνής Επιτροπή Προστασίας
από τη Μη Ιονίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP)

Νέες μελέτες και άλλο υλικό